Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 184r
Y drydedd gainc
184r
744
naeth rei o|r cỽn. Kerdet o|e|blaen a|mynet y
berth vechan a|oed geyr eu|llaỽ. ac ygyt ac yd
aant y|r berth kiliaỽ yn gyflym a|cheginwrych
maỽr gantunt ac ymchoelut at y gỽyr.
Nessaỽn heb·y pryderi parth a|r berth y edrych
beth yssyd yndi. nessau parth a|r berth a|w+
naethant. pan nessayssant. ỻyma uaed coet
claerwyn yn kyuodi o|r berth. Sef a|oruc y
cỽn o|hyder y gỽyr ruthraw idaỽ. ssef a|wna+
eth ynteu adaỽ y berth a chilyaỽ dalym
y ỽrth y gỽyr. ac yny uei agos y gỽyr idaỽ
kyuarth a|rodei y|r kỽn heb gilyaỽ yrdunt.
A phan yghei y gỽyr y kiliei eilweith ac
y torrei gyuarth. ac yn ol y baed y kerd+
dassant yny welynt gaer uaỽr aruchel.
a gỽeith newyd arnei yn|y lle ny|welsynt
na maen na gỽeith eiryoet. a|r baed yn|kyr+
chu y|r gaer yn vuan a|r kỽn yn|y ol. a
gỽedy mynet y baed a|r kỽn y|r gaer. ryue+
du a|wnaethant welet y gaer yn|y lle ny
welsynt eiryoet weith kyn no hynny. ac
o|benn yr orsed edrych a|wnaethant ac ym+
warandaỽ a|r kỽn. Pa hyt bynnac y
bydynt ueỻy ny chlywynt un o|r kỽn na
dim y ỽrthunt. arglỽyd heb·y pryderi mi
a|af y|r gaer y geissaỽ chỽedleu y ỽrth y
cỽn. Dioer heb ynteu nyt da dy gyghor
uynet y|r gaer honn ny|s gỽeleist eiryoet.
ac o gỽney vyg|kyngor i nyt ey idi. a|r neb
a|dodes hut ar y wlat a|beris bot y gaer ym+
ma. Dioer heb·y pryderi ny madeuaf i vyg
cỽn. Pa|gyghor bynnac a|gaffei ef y|gan
uanaỽydan y gaer a|gyrchaỽd ef. Pan|doeth
y|r gaer na|dyn. na mil. na|r baed. na|r cỽn.
na thy. nac anhed. ny|s|gỽelei yn|y gaer. Ef
a|welei ual am|gymherued ỻaỽr y gaer ffyn+
naỽn a|gỽeith o vaen marmor yn|y chylch.
Ac ar|lan y fynnaỽn. kaỽc eur uch benn ỻech o vaen
marmor. a chadỽyneu yn|kyrchu yr awyr. a
diben ny|s gỽelei arnunt. Gorawenu a|ỽnaeth
ynteu ỽrth decket yr eur. a|dahet gỽeith y
kaỽc. A|dyuot a|wnaeth yn|yd oed y kaỽc ac
ymauael ac ef. ac ual yd ymauaelaỽd a|r ka+
ỽc glynu y dỽylaỽ ỽrth y kaỽc. a|e draet ỽrth y
ỻech yd oed y kaỽc yn seuyỻ arnei. a|dỽyn y
lewenyd y gantaỽ hyt na aỻei dywedut vn
745
geir. a seuyll a|wnaeth ueỻy. a|e aros ynteu a|ỽ+
naeth manaỽydan hyt parth a|diwed y|dyd.
a phrynhaỽn byrr gỽedy bot yn|diheu gantaỽ
na chaei chwedleu y ỽrth pryderi nac y ỽrth
y cỽn. dyuot a|oruc parth a|r ỻys. pan daỽ y
myỽn. sef a|wnaeth riannon edrych arnaỽ.
Mae heb hi dy gedymdeith ti a|th gỽn. ỻyma
heb ynteu vyng|kyfranc a|e datkanu oỻ. Dioer
heb·y riannon ys drỽc a gedymdeith uuost di
ac ys da a|gedymdeith a goỻeist di. a chan y
geir hỽnnỽ mynet aỻan. ac y|r artal. y ma+
nagassei ef uot y gỽr a|r|gaer kyrchu yno
a|wnaeth hitheu. Porth y gaer a|welas yn
agoret ny bu argel arnei. ac y|myỽn y doeth.
ac ual y doeth arganuot pryderi yn ymauael
a|r caỽc a|dyuot attaỽ. Och arglỽyd heb hi beth
a|wney di yma. ac ymauael a|r kaỽc gyt ac
ef. ac ygyt ac yd|ymeveil glynu y dỽylaỽ hitheu
ỽrth y kaỽc. a|e deu troet ỽrth y ỻech hyt na
aỻei hitheu dywedut un geir. ac ar hynny
gyt ac y|bu nos ỻyma dỽryf arnunt a chaw+
at o nyỽl. a|chan hynny difflannu y gaer.
ac ymeith ac ỽynteu. Pan welas kicua verch
gỽyn gloeỽ nat oed yn|y ỻys namyn hi a
manaỽydan. drycyruerth a|wnaeth hyt
nat oed weỻ genti y|byỽ no|e marỽ. ssef a|w+
naeth manaỽydan edrych ar hynny. Dioer
heb ef cam yd wyt arnaỽ. os rac vy ovyn
i y dryc·yruerthy di. mi a|rodaf duỽ yn vach
itt na|weleist|i gedymdeith gywirach noc y
keffy di vi. tra vynno duỽ itt uot ueỻy. Yrof
a|duỽ pei yt ueỽn i yn|dechreu vy ieuenctit.
mi a|gadỽỽn gywirdeb ỽrth pryderi. ac yrot
titheu mi a|e cadỽỽn. ac na vit un ovyn arnat.
heb ef. ac yrof a|duỽ heb ef. ti a|geffy y gedymdei+
thas a uynnỽch y gennyf|i herwyd vyg|gaỻu i
tra welo duỽ yn|bot yn|y dihirỽch hỽnn a|r go+
ual. Duỽ a dalo itt heb hi a|hynny a|debygỽn
i. Ac yna kymryt ỻewenyd ac ehouyndra o|r
uorỽyn o achaỽs hynny. Je eneit heheb·y mana+
ỽydan. nyt|kyfle ynni trigyaỽ yma. yn kỽn
a goỻassam. ac ymborth ny|s gaỻỽn. kyrchỽn
loeger. haỽssaf yỽ yni ymborth yno.|Yn ỻaỽ
eu arglỽyd heb hi ni a wnaỽn hynny. Y·gyt y
kerdassant hyt yn ỻoegyr. arglỽyd heb hi pa
greft a gymery di arnat. kymer vn lannweith
| « p 183v | p 184v » |