Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 194v

Geraint

194v

786

wraged y ỻys y gan y uam ynteu yn erbyn
enit uerch ynyỽl y wreic ynteu. a diruaỽr
oruoled a|ỻewenyd a|gymerth paỽp o|r llys yn+
dunt. ac o|r hoỻ gyuoeth yn|erbyn gereint.
rac meint y kerynt ef. ac rac meint y kynnuỻ+
assei ynteu glot yr pan athoed y ỽrthunt hỽy.
ac am uot y uedỽl ynteu ar oreskyn y gyfo+
eth e|hun. ac y gadỽ y deruyneu. ac y|r ỻys
y|doethant. Ac yd|oed yn|y|ỻys udunt ehala*+
ethrỽd diwaỻualch o amryuael anregyon
ac amylder gỽirodeu. a|didlaỽt wassanaeth.
ac amryuaelon gerdeu a gỽaryeu. ac o
anryded gereint. y gỽahodet hoỻ wyrda y
kyuoeth y nos honno y ymweleint* a gere+
int. a|r dyd hỽnnỽ a|dreulassant a|r nos hon+
no drỽy gymedrolder o esmỽythtra. Ac
yn Jeuenctit y dyd drannoeth kyuodi a|o+
ruc erbin. a dyuynnu attaỽ ereint. a|r
goreugỽyr a dathoed y hebrỽng. a dywe+
dut ỽrth ereint. gỽr amdrỽm oedaỽc ỽyf|i
heb ef. a|thra eỻeis i gynnal y kyuoeth
ytti ac y my hun mi a|e kynnheleis. a|thi+
theu gỽas ieuanc ỽyt. ac ym|blodeu dy
dewred a|th ieuenctit yd ỽyt. Kynnal dy gy+
uoet* weithon. Je heb·y gereint o|m bod
i ny rodut ti medyant dy gyuoeth y|m
ỻaỽ i yr aỽr honn. ac ny|m|dygut ettwa
o lys arthur. Y|th laỽ di nu y rodaf|i a
chymer heuyt hediỽ wrogaeth dy wyr.
Ac yna y dywaỽt walchmei. Jaỽnaf
yỽ itt lonydu yr eircheit hediỽ. ac auo+
ry kymer ỽrogaeth dy gyuoeth. Ac yna
y dyuynnỽyt yr eircheit y un ỻe. ac yna
y doeth kadyrieith attunt y edrych eu
haruedyt. ac y ouyn y baỽb beth a|eruyn+
nynt. A theulu arthur a|dechreuwys rodi.
ac yn|y ỻe y doeth gỽyr kernyỽ ac y rodas+
sant ỽynteu. ac ny bu hir y buant yn
rodi rac meint brys paỽb o·nadunt y
rodi. ac o|r a|doeth y erchi da yno. nyt aeth
neb ymeith odyno. namyn gan y uod.
A|r dyd hỽnnỽ a|r nos honno a|dreulassant
drỽy gymedrolder o esmỽythdra. a|thran+
noeth yn|ieuenctit y dyd yd|erchis erbin
y ereint anuon kennadeu ar y wyr y ovyn
vdunt a|oed diỽrthrỽm gantunt y dyuot y

787

gymryt eu gỽrogaeth. ac a|oed ganthunt
ae bar ae enniwet o dim a dottynt yn|y erbyn.
Yna y gyrraỽd gereint gennadeu ar wyr
kernyỽ y ovyn udunt hynny. ac y|dywedas+
sant ỽynteu nat oed gantunt namyn
kyflaỽnder o lewenyd a|gogonyant gan
baỽp o·nadunt am dyuot gereint y gym+
ryt eu gỽrogaeth. ac yna y kymerth yntev
gỽrogaeth a|oed yno o·nadunt. ac yno y+
gyt y buant y dryded nos. A|thrannoeth
yd arouunaỽd teulu arthur ymeith.
Ry yghyrth yỽ yỽch uynet ymeith ettwa.
arhoỽch ygyt a|mi yny darffo ym gymryt
gỽrogaeth vyg|goreugỽyr o|r a|erkyttyo o+
nadunt dyuot attaf. ac ỽynt a drigyassant
yny daruu idaỽ ef hynny. ac y kychwyn+
nassant hỽy parth a|llys arthur. Ac yna
yd|aeth gerein y eu hebrỽng ef ac enit hyt
yn|diganhỽy. ac yna y gỽahanyssant. Ac
yna y dywaỽt ondyaỽ uab duc bỽrgỽyn ỽrth
ereint. Kerda heb ef eithauoed dy gyuoeth
yn|gyntaf. ac edrych yn ỻỽyrgraf deruynev
dy gyuoeth. ac o|r gorthrymha gouut ar+
nat manac ar dy gedymdeithon. Duỽ
a|dalo itt heb|ef a minneu a|wnaf hynny.
Ac yna y kerdaỽd gereint eithauoed y
gyuoeth. a|chyvarỽydyt hyspys gyt ac ef.
o oreugỽyr y gyuoeth. a|r amcan peỻaf
a|dangosset idaỽ a getwis ynteu gantaỽ.
Ac ual y gnottayssei tra|uu yn ỻys arthur.
Kyrchu tỽrneimeint a|ỽnaei. ac ymwy+
bot a|r|gỽyr deỽraf a|chadarnaf. yny oed
glotuaỽr yn|y gyueir honno ual y buassei
yn lle araỻ gynt. Ac yny gyuoethoges y
lys a|e gedymdeithon a|e wyrda. o|r meirch
goreu a|r arueu goreu. ac o|r eurdlysseu ar+
bennickaf a|goreu. ac ny orffoỽyssaỽd ef
o hynny yny ehedaỽd y glot dros ỽyneb y
deyrnas. A phann|ỽybu ef hynny. dechreu
caru esmỽythder ac ysgaỽnrỽyd a|oruc yn+
teu. kanyt oed neb a|dalei aruot yn|y erbyn.
a|charu y wreic a gỽastatrỽyd yn|y lys.
a|cherdeu a|didanỽch. a chartreuu yn|hynny
dalym a|oruc. ac yn|ol hynny karu yscafalỽch
o|e ystauell a|e wreic. hyt nat oed digrif dim
gantaỽ namyn hynny. yny yttoed yn|kolli