Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 200r

Geraint

200r

808

y brenhin bychan. a geiff neb vynet y+
gyt a|r unben namyn ef e|hun. Na cheiff
heb·yr owein iarll. Pa gyueir heb·y gereint
yd|eir yma. Na ỽn i heb·yr|owein namyn y
gyueir y mynnych ac y bo haỽssaf gennyt
dos. Ac yn|ehouyn dipetrus mynet a|oruc
gereint racdaỽ y|r nyỽl. A phan edewis y
nyỽl ef a|doeth y|berỻan uaỽr. a llannerch
a|welei yn|y berỻan. a phebyll o bali pengoch
a|welei yn|y ỻannerch. a|drỽs y pebyll a|we+
lei yn|agoret. ac auallen a|oed ygkyueir
drỽs y pebyỻ. ac ar yscỽr yr auaỻen yd oed
corn canu maỽr. a|disgynnv a|oruc ynteu yna
a dyuot y|r pebyỻ y myỽn. Ac nyt oed yn|y
pebyỻ namyn vn vorỽyn yn eisted y myỽn
cadeir eureit. a chadeir araỻ gyuerbyn
a hi yn|waac. Sef a|oruc gereint eisted
yn|y gadeir waac. a unben heb y uorỽyn. ny
chynghoraf i ytti eisted yn|y gadeir honno.
Paham heb·y gereint. Y gỽr bieu y gadeir
honno ny diodeuaỽd y araỻ eisted eiryoet
yn|y gadeir. Ny|m|taỽr i heb·y gereint kyt
boet drỽc gantaỽ ef eisted yn|y gadeir. Ac ar
hynny wynt a|glywynt tỽryf maỽr ygkylch
y pebyỻ. ac edrych a|oruc gereint pa ystyr
oed y|r tỽryf. Ac ef a|welei uarchaỽc aỻan
ar gatuarch ffroen·uoỻdrvt awyduaỽr
esgyrnbraff. a chỽnsaỻt deu|hanner ym+
danaỽ. ac am y uarch. a|dogynder o arueu
ydan hynny. Dywet unben heb ef ỽrth
ereint pỽy a|erchis itti eisted yna. My|hun
heb ynteu. Cam oed itt wneuthur kewilyd
kymeint a hỽnnỽ imi a gỽarthaet. a|chy+
uot ti o·dyna y wneuthur iaỽn ymi am|dy
agkymhendaỽt dy hun. a chyuodi a|oruc
gereint. ac yn|diannot mynet y ymỽan a|o+
rugant. a thorri to o belydyr a|orugant. a
thorri yr eil|do. a thorri y dryded do. a dyrnodeu
caletchwerỽ kyflymdrut a rodei bob un o+
nadunt y gilyd. Ac yn|y diwed ỻidiaỽ a|oruc
gereint. a gordinaỽ y uarch a|e gyrchu. a
gossot arnaỽ y|ghedernit y|daryan. yny
hyỻt ac yny uyd penn y|waeỽ yn|y arueu.
ac yny dyrr y hoỻ gegleu. ac yny uyd ynteu
dros bedrein y uarch y|r ỻaỽr hyt gỽaeỽ ge+
reint. a hyt y vreich yn wysc y benn. Och

809

arglỽyd heb ynteu dy naỽd. a|thi a geffy a vyn+
nych. Ny mynnaf i heb ynteu namyn na
bo yma vyth y gỽare hỽnn na|r cae nyỽl. na|r
hut na|r ỻetrith a|ry uu. Ti a|geffy hynny
yn|ỻaỽen arglỽyd. Par ditheu heb ef vynet
y nyỽl ymeith o|r ỻe. Can di y corn racco
heb eff. ac yr aỽr y kenych ef a|a y nyỽl ymeith.
ac yny canei ef uarchaỽc a|m byryei i nyt
aei y nyỽl vyth o·dyma. a thrist a goualus
oed enit yn|y lle yd oed rac goual am ereint.
ac yna dyuot a|oruc gereint a|chanu y corn.
ac yr aỽr y rodes un|ỻef arnaỽ yd|aeth y nyỽl
ymeith. ac y doeth y niuer y·gyt. ac y tagno+
uedỽyt paỽp o·nadunt a|e|gilyd. A|r nos
honno y gỽahodes y iarỻ ereint a|r brenhin
bychan. A thrannoeth y bore y gỽahanyssant.
ac yd aeth gereint parth a|e gyuoeth e|hun.
ac y wledychu o hynny aỻan yn|ỻỽydyannus
ef a|e uilỽryaeth a|e wychdra yn parhau gan
glot ac etmic idaỽ. ac y enit o hynny aỻan. ~ ~