Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 209r

Culhwch ac Olwen

209r

840

arthur a|e luoed a|e ueirch a|e gỽn ym
prytwen. a|tharaỽ lygat ymwelet ac
ỽynt. Disgynnu a|ỽnaeth tỽrch trỽyth
ym|porth cleis yn dyuet. Dyuot a|oruc
arthur hyt ym mynyỽ y nos honno.
Trannoeth dywedut y arthur eu mynet
heibaỽ. ac ymordiwes a|oruc ac ef yn
ỻad gỽarthec kynnwas kỽrr y uagyl.
A gỽedy ỻad a|oed yn deu gledyf o|dyn a mil
kynn|dyuot arthur. O|r pan|deuth arthur
y kychỽynnỽys tỽrch trỽyth odyno hyt
ym|presseleu. Dyuot arthur a|ỻuoed y byt
hyt yno. Gyrru a|oruc arthur y wyr y|r erhyl.
Ely. a|thrach·myr. a|drutwyn keneu greit
mab|eri yn|y laỽ e|hun. a gỽarthegyt uab
kaỽ y|ghongyl araỻ. a deu gi glythmyr
letewic yn|y laỽ ynteu. A bedwyr a|chauaỻ
ki arthur yn|y|laỽ ynteu. a restru a|oruc
y milwyr oỻ o|deu tu nyuer. Dyuot tri
meib cledyf divỽlch. gỽyr a|gauas clot
maỽr yn ỻad ysgithyrwyn pennbeid.
Ac yna y kychỽynnỽys ynteu o|lynn ny+
uer. ac y doeth y gỽm kerỽyn. ac y rodes
kyuarth yno. Ac yna y ỻadaỽd ef bedwar
ryssỽr y arthur. gỽarthegyd mab kaỽ a
tharaỽc aỻt clỽyt. a reidỽn uab eli atuer.
ac iscouan hael. a gỽedy ỻad y gỽyr hynny.
y rodes yr eil kyuarth udunt yn|y|ỻe. ac y
ỻadaỽd gỽydre uab arthur. a|garselit
wydel. a gleỽ uab yscaỽt. Ac iscaỽyn uab
panon. a|e doluryaỽ ynteu yna a|ỽnaeth+
pỽyt. A|r bore ym|bronn y|dyd drannoeth
yd ym·ordiwedaỽd rei o|r gỽyr ac ef. Ac y+
na y ỻadaỽd huandaỽ. a|gogigỽr. a|phenn
pingon. tri gỽeis gleỽlỽyt gauaeluaỽr.
hyt na|s|gỽydyat duỽ was yn|y byt ar y
helỽ ynteu. eithyr ỻaesgenym e|hunan
gỽr ny hanoed weỻ neb ohonaỽ. Ac y+
gyt a|hynny y ỻadaỽd ỻaỽer o|wyr y ỽlat.
a gỽlydyn saer pensaer y arthur. Ac yna
yd ymordiwedaỽd arthur ym|pelumyaỽc
ac ef. ac yna y|ỻadaỽd ynteu madaỽc mab
teithyon. a|gỽyn mab tringat Mab neuet

841

ac eiryaỽn pennỻoran. Ac odyna yd aeth ef
hyt yn aber tyỽi. ac yno y rodes kyuarth
udunt. ac yna y|ỻadaỽd ef kynlas mab ky+
nan. a|gỽilenhin brein* freinc. odyna yd aeth
hyt yg|glynn ystu. Ac yna yd ymgoỻassant
y gỽyr a|r|cỽn ac ef. Dyuynnu a|oruc arthur
gỽyn uab nud attaỽ. a|gouyn idaỽ a|ỽydyat
ef dim y ỽrth tỽrch trỽyth. Y dywaỽt ynteu
na|s gỽydyat. Y hela y moch yd aeth y kynnyd+
yon yna oỻ. hyt yn|dyffryn ỻychỽr. ac y di+
gribyỽys grugyn gỽaỻt ereint udunt. a
ỻỽydaỽc gouynnyat. ac y ỻadass* y kynnyd+
yon. hyt na diengis dyn yn vyỽ o·nadunt.
namyn un gỽr. Sef a|oruc arthur dyuot a|e
luoed hyt ỻe yd|oed grugyn a ỻỽydaỽc. a
geỻỽng yna arnadunt a|oed o gi ry|nodydo+
ed yn ỻỽyr. Ac ỽrth yr aỽr a|dodet yna a|r
kyuarth. y doeth tỽrch trỽyth ac y|diffyrth
ỽynt. Ac yr pan dathoedynt dros uor iwer+
don. nyt ymwelsei ac ỽynt hyt yna. 
Dygỽydaỽ a|ỽnaethpỽyt yna a gỽyr a
chỽn arnaỽ. Ymrodi y|gerdet o·honaỽ. yn+
teu. hyt ym mynyd amanỽ. Ac yna y
ỻas banỽ o|e|uoch ef. ac yna yd aethpỽyt
eneit dros eneit ac ef. ac y ỻadỽyt yna
tỽrch ỻaỽin. ac yna y|ỻas araỻ o|e voch.
gỽys oed y enỽ. ac odyna yd aeth hyt yn
dyffrynn a·manỽ. ac yno y ỻas banỽ a
bennwic. Nyt aeth odyno gantaỽ o|e uoch
yn|vyỽ. namyn grugyn gỽaỻt ereint.
a ỻỽydaỽc gouynnyat. O|r ỻe hỽnnỽ
yd aethant hyt yn ỻỽch eỽin. ac yd ymor+
diwedaỽd arthur ac ef yno. Rodi kyuarth
a|ỽnaeth ynteu yna. ac yna y|ỻadaỽd ef
echel uordỽyt tỽỻ. ac arỽyli eil gỽydaỽc
gỽydaỽc gỽyr. a|ỻaỽer o|wyr a chỽn he+
uyt. ac yd aethant odyna hyt yn ỻỽch
taỽy. Yscar a|ỽnaeth grugyn gỽrych
ereint ac ỽynt yna. ac yd aeth grugyn
odyna hyt yn|dintywi. Ac odyna yd aeth
hyt yg|keredigyaỽn. ac eil. a thrachmyr
gantaỽ. a ỻiaỽs gyt ac ỽynt heuyt. ac
y|doeth hyt yg|garth gregyn. ac yno y