Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 223v

Ystoria Bown de Hamtwn

223v

898

tunt. ac y dywedassant. arglỽyd heb wynt
y sulgỽynn yỽ hỽnn. ni a|dylyỽn marcho+
gaeth a|n meirch a uo yn sỽiỽrn. Gỽir a
dywedỽch heb·y rei trỽy tynghu y duỽ. yr
hỽnn a|rodo distriỽ arnunt. Ac yna deu
o·honunt a|uarchockayssant deu uarch
drythyỻ tu a|r porth. Y neiỻ ohonunt oed
a cherdetyat uchel gantaỽ. a|r ỻaỻ yn ry+
gynghaỽc. ac uchel oed y dyd. ac ef a|vyryỽ+
yt o benn y|tỽr dec gaflach ar|hugeint. Ac
yna yd ymbenntyrryassant y marchogy+
on y·gyt. ac ar y plas peri arỽein eu me+
irch. Ac yna yd|oed arwndel yn|drythyỻ yn
ỻaỽ boỽn. ac ysgynnu a|oruc boỽn y|my+
ỽn kyfrỽy a|e gorueu yn eureit. ac ym+
didan a|oruc a|r|brenhin. a thra yttoed ef
yn|yr ymdidan hỽnnỽ y|marchogyon ere+
iỻ a|dugant hynt o vlaen bown yn ỻet+
rat. ac yna nyt ymarbedaỽd neb ohon+
unt a|e gilyd. ac yna y gỽahardỽys y
brenhin ỽynt hyt na thorrei neb ohonunt
aelodeu y|gilyd. Arglỽyd heb·y boỽn am
ffolineb y dywedy. ny eỻir hynny. Eissoes
tra yttoed boỽn yn ymdidan a|r|brenhin.
Y marchogyon a raculaenassant tri gyr+
ua march o vlaen boỽn. ac yna boỽn
trỽy y|dicyouein. brathu arwndel ac yspar+
duneu dan y uoli a|ỽnaeth. a|r|fford a|gym+
erth. hyt pan|gyuodes dỽst y fford a|e|uỽrỽ
y gan y gỽynt yn yr wybyr ryngtaỽ a|r
gỽyr. Welỽch heb y brenhin meint y kam
y mae boỽn yn|y|wneuthur y|r march. ac
ny bu hir hyt pan edewis ef y|deu uarcha+
ỽc o wasgỽin agos y deir miỻtir. ac yn|y
diwed ef a|e hedewis oỻ. ac ymdidan a|oruc
ef a|e uarch. a|dywedut ỽrthaỽ. March heb
ef beth a|daruu itt. myn|duỽ drỽc y kerdeist
hytt hynn. kanys pan erlityassam ni y
rỽnsyeit clotuorus. a phan|ledeis i|tene+
bres. yna ti a|e hedeweist. Ac yna gyntaf
ti a|m urdeist. A phan gigleu y march y ar+

899

glỽyd yn|y voli yn|weỻ noc y kauas o|e broui.
y fford a|gymerth ac racdaỽ y kerdaỽd. hyt na
bu eiryoet ederyn a aỻei y ganlyn o|achaws y
kanmaỽl a|oruc y arglỽyd arnaỽ ny orffỽyssaỽd
yny doeth y geffinyd tref y dat. Ac yna seuyỻ
a|oruc y march ac edrych a|oruc boỽn ar y tir
yn|y gylch. ac adnabot y vot yn|dyuot y|dref
y|dat. Oi a duỽ dat hoỻgyuoethaỽc heb·y boỽn
ỻyma y|tir y dylyei uyn|tat i bot yn geitwat
arnaỽ trỽy nerth duỽ. ac yma y|paraf i. wne+
uthur tref a|chasteỻ. ac arỽndel vyd y enỽ yr
enryded y arỽndel vy march. ac yna yd ymho+
elaỽd. ac ny orffowyssawd yny doeth y lundein.
a|disgynnv a|oruc ar rad o vein marmor. Ac
yna y|doeth. sabaoth attaỽ. Arglỽyd heb ef
ỻawer a gysceist. athro heb·y boỽn mi a en+
niỻeis o redec vy march. mỽy noc a enniỻỽys
vy hoỻ genedyl ar uor. Ac yna bỽrỽ golỽc o|vab
y brenhin ar uarch boỽn. a|e chỽennychu a|e
erchi y boỽn. ffol iaỽn y dywedy heb·y boỽn.
Pei medut ti ar hoỻ loegyr a|th uot yn urenhin
corunaỽc. a|rodi o·honat ti y mi yr enryded
hỽnnỽ oỻ. yr hynny oỻ ny rodỽn uy march itt.
Ac yna y digyaỽd y mab yn vaỽr. a galỽ attaỽ
kynghorỽr a|oruc. yr|hỽnn y rodo duỽ maỽr|drỽc
idaỽ. a hỽnnỽ a|dywaỽt ỽrthaỽ. Dyro deuge+
in marchaỽc neỽyd urdaỽ im. a|phan el boỽn
ỽrth y vỽyt y lys dy dat. kanys dy|dat a|e gỽaho+
des. ni a aỽn y dỽyn y uarch. Ac yna yd aeth
boỽn y letty. a|rỽymaỽ y uarch a|oruc a|dỽy
gadỽyn. a chymryt y ffonn a|oruc a|mynet y|r
casteỻ. Ac ual y harganuu y brenhin ef.
galỽ arnaỽ a|oruc. a|govyn idaỽ pa|wed y|dar+
uu idaỽ. Ac ynteu a|dywaỽt ual y|bu. Diolỽch
y|duỽ hynny heb y brenhin. Mi a orchyuygeis
y marchogyon heb·y boỽn. ac hyt ar vyn|tir
uy hunan y marchockeeis ac a|e henniỻeis. ac
yna y|mynnaf wneuthur casteỻ. a|hỽnnỽ
a alwaf arỽndel. o enỽ arỽndel vy march. a
minneu heb y brenhin a gadarnhaaf hynny
yn|ỻawen. A gỽedy gỽybot o uab y|brenhin.